مقدمه
چیلر از برخی جهات به کولرگازی برتری‌هایی دارد. اگرچه هردو تنظیمات مشابهی دارند. تهویه مطبوع در ایجاد راحتی دمایی انسان نقش اصلی را دارد و سال‌ها است که بشر با توجه به این قضیه سیستم‌های تهویه مطبوع و خنک سازی را طراحی و تولید می‌کند و در این میان دو دستگاه کولرگازی و چیلر از شناخته شده‌ترین دستگاه‌ها به شمار می‌رود که اولی برای خنک سازی محیط‌های کوچک و دومی برای خنک سازی محیط‌های بزرگ صنعتی، اداری و تجاری طراحی شده‌اند.
چیلر هوا خنک
کولر گازی
کولرگازی متناسب با اندازه و ابعاد خود، در خنک کردن هوا نقش بسزایی دارد. همچنین شما با کولرگازی می‌توانید رطوبت محل خود را به بهترین شکل ممکن از بین ببرید. فرایند تبرید در خنک سازی محل نقش بسزایی دارد. کندانسور کولرگازی در از بین بردن گرما نقش بسزایی دارد.
در کولرگازی از سه عملکرد گرمایش، تهویه هوا و سیرکوله هوا استفاده شده است. در این دستگاه‌ها از اصول دینامیک مایعات برای تبادل انرژی گرمایی استفاده می‌شود تا محل خنک شود.
اکثر سیستم‌های خنک سازی با اصل آب خنک، هوا را تهویه کرده و مطبوع می‌کنند. هوا از یک فن کویلی که به وسیله آب سرد شده عبور می‌کند و آب سرد گرمای هوا را جذب می‌کند. آب سرد براساس چرخه‌ای عبور می‌کند تا همیشه عبور هوا، آب سرد وجود داشته باشد. در اکثر محیط های کوچک اداری، صنعتی و تجاری و همچنین منازل از کولرگازی استفاده می‌شود.
کولر گازی می‌تواند می تواند رطوبت محل را از بین برده و گرمای موجود در محل را از بین ببرد. تبادل جریان هوا در این نوع دستگاه‌ها مهم بوده و در واقع هوای گرم محل را خارج هدایت کرده و با ماده مبرد هوا یا آب، گرمای محل را از بین می‌برند. هوای خنک از طریق داکت‌ها به محل تزریق شده و توسط فن‌های کولر گازی در محل توزیع می‌شود.
سیستم سرمایش کولر گازی به سیستم یخچال شبیه است. مجموعه‌ای از فن‌کویل‌ها، ماده مبرد را فشرده کرده و گرما را جذب می‌کنند. ماده مبرد گرما را به خارج هدایت می‌کند و این چرخه بارها و بارها تکرار می‌شود تا هوای محل خنک شود. شما با کولر گازی می‌توانید منزل یا محل کار خود را به راحتی خنک کنید. این نوع دستگاه‌ها به دستگاه کنترل از راه دور هم مجهز هستند و می‌توانید از مسافت دور هم این دستگاه را به راحتی کنترل کنید.
انواع مختلف کولر گازی
انواع کولر گازی
۱. مرکزی
۲. داکت‌لس
۳. پنجره‌ای
۴. پرتابل
۵. هبرید
۶. ژئوترمال
چیلر
در چیلر با چرخه تبرید و فشرده سازی آب، گرمای هوا از بین می‌رود. هوای خنک از فن کویل‌ها و دستگاه‌های کنترل هوا عبور کرده و در نهایت به خنک سازی ساختمان کمک می‌کند. به طور کلی، دو نوع چیلر آب خنک و هوا خنک وجود دارد. چیلرهای هوا خنک در خارج از ساختمان بوده و فن کویل کندانسور در خنک کردن هوا، نقش اساسی دارد. چیلرهای آب خنک در داخل ساختمان قرار می گیرند و آب در مخزن گرما یا با روش خارجی دیگری بازیافت می‌کنند. برج خنک کننده یا سیستم تغذیه کننده با آب همان روش خارجی است که در از بین بردن گرما نقش اساسی دارد.
این دستگاه‌های خنک کننده در مقایسه با کولرگازی، قدرتمند بوده و می توانند هوای گرم را به راحتی از محیط‌های بزرگ خارج کنند. اکثر چیلرها به دو نوع آب خنک و هوا خنک تقسیم می شوند. در اکثر چیلرها، فن‌های بزرگ در خنک کردن فن‌کویل‌های کندانسور نقش دارند. در اکثر مواقع، یونیت‌های خارجی چیلر در خارج از محیط قرار می‌گیرند.
چیلر آب خنک
انواع چیلر
۱. جذبی
۲. گردشی
۳. گریز از مرکز
۴. رفت و برگشت
بخار و موتورهای الکتریکی و توربین در چیلرهای نوع ۲، ۳ و ۴ نقش اساسی دارند و منبع بخار یا آب گرم در جذب گرما نقش موثری دارد. امروزه چیلرها در خنک سازی ساختما‌های بزرگ اداری، صنعتی و تجاری نقش اساسی دارند.
چیلرها با متراکم سازی بخار یا جذب تبریدی چرخه خنک سازی خود را شروع می‌کنند. چیلرها به دو گونه جذبی هوا و متراکم کننده هوا تقسیم می‌شوند. در چیلرهای جذبی، گرمای محل از طریق تبخیر آب فشار کم از بین می رود. آب جذب شده و متراکم می‌شود طوری که به سیستم برگشته و چرخه دوباره تکرار می‌شود. گرمای محل به خارج از ساختمان هدایت شده و در اغلب موارد از در سیستم‌های بزرگ از برج‌های خنک کننده با آب دمایی با پایین استفاده می شود.
کمپرسورهای تبخیری چیلر، ماده مبرد را فشرده کرده و آن را برای حذف گرمای محل فعال می‌کند. ماده مبرد فشرده شده و چرخه سیستم دوباره فعال می‌شود. متناسب با سیستمی که در محل نصب شده از کمپرسورهای گریز از مرکز، گردشی، اسکرول و رفت و برگشتی استفاده می‌شود.
پمپ حرارتی کولر گازی
تفاوت چیلرها
این نوع دستگاه‌های تاسیساتی خنک کننده نسبت به کولر گازی و سیستم های VRF قدرتمندتر بوده و از آنها در ساختمان‌های بزرگ صنعتی و تجاری استفاده می‌شود. به همراه با آب از ماده مبرد هم استفاده می‌شود تا مساحت دورتر و بزرگتری، خنک شود. از آن جایی که چیلرها به صورت مدام با آب یا هوا، محیط را خنک می‌کنند بنابراین استفاده از آنها در محیط‌های بزرگ تجاری و صنعتی معقول به نظر می‌رسد.
با تغییر در تنظیمات چیلر می‌توان از آنها به عنوان پمپ‌های حرارتی استفاده کرد که از ضایعات نیروگاه‌ها یا اقیانوس‌ها می‌توان به عنوان منابع حرارتی برای آنها استفاده کرد. در محل‌هایی که دسترسی به برق به سختی صورت می‌گیرد می‌توان از چیلرهای جذبی استفاده کرد. برخی سیستم چیلرهای ذخیره گرمایی می‌توانند آب منجمد یا خنک شده را ذخیره کرده و در ساعات اوج مصرف در تابستان از آن به عنوان منبعی استفاده کنند. از این نوع چیلرها می‌توان برای جبران کمبود انرژی به موازات سیستم‌های VRF یا اسپلیت راه‌اندازی کرد.
چیلرهای متراکمی تبخیری، کار تبخیر را به تاثیر بیشتری به انجام می‌رسانند. در این نوع چیلرها، آب از بالا بر روی فن‌کویل‌ها اسپری شده در حالی که هوا همزمان از کویل‌ها دمیده می‌شود. این نوع سیستم در مقایسه با تبخیر طبیعی مزیتی دارد و در نتیجه دمای متراکم پایین بار کاری کمپرسور را کاهش داده و این جریان باعث می شود که سیستم با قدرت بیشتری کار کند.
فرایند تبخیر برای انتقال گرما به جو، از خیلی وقت قبل در این سیستم استفاده می شد. چیلرهای متراکم کننده تبخیری در کاهش هزینه‌ها نقش مهمی دارند و می‌توان برای حفظ این روند از آنها استفاده کرد و تقریبا در هر محیطی می‌توان چیلرها را نصب کرد.
استفاده از چیلر و کولر متناسب با محیط و اهداف
اهداف
کولر گازی برای خنک سازی محیط‌های کوچک و منازل طراحی شده و می‌تواند مساحت‌های کوچک را در سریع‌ترین زمان ممکن خنک کند، ولی چیلرها برای محیط های صنعتی و تجاری و طراحی شده‌اند و در برخی مواقع برای خنک سازی دستگاه‌های بزرگ صنعتی در نیروگاه‌ها و پالایشگاه‌ها از چیلرها استفاده می‌شود. چیلرها در خنک سازی مساحت‌های بزرگ شناخته شده هستند.
نحوه خنک کردن و تفاوت قدرت و سرعت در خنک سازی محل هر دو دستگاه مهم ترین تفاوت آنها است. در صورتی که محیط زندگی و محل کار شما کوچک است می‌توانید با کولر گازی، محل خود را به بهترین شکل ممکن و در سریع ترین زمان خنک کنید.
نتیجه گیری
کولرگازی و چیلر نسبت به هم تفاوت‌هایی دارند. کولر گازی برای خنک سازی محیط‌های کوچک و چیلر برای محیط‌های بزرگ استفاده می‌شود. چیلرهای به دو نوع گروه بندی بزرگ هوا خنک و آب خنک تقسیم بندی می‌شوند. چیلرها از برخی جهات نسبت به کولر گازی برتری‌هایی دارند ولی مهم‌ترین تفاوت آنها این است که برای محیط‌های بزرگ صنعتی، تجاری و ساختمان‌های مسکونی بزرگ طراحی شده‌اند.